Van Gölü’nde Kuraklık Tehlikesi: Önlemler Şart!

0

BEĞENDİM

0

Van Gölü Havzası Kuraklıkla Mücadele Ediyor: Barajlar Çekiliyor, Canlı Habitatları Tehlikede

Son yıllarda belirgin bir şekilde azalan yağışlar ve mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar, Van Gölü’nün de içinde bulunduğu havzadaki tüm su kaynaklarını ciddi bir şekilde etkiliyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan en son kuraklık haritasında, Van ili, “şiddetli” ve bazı bölgelerinde “olağanüstü kuraklık” seviyelerine yerleştirilmiş durumda. Bu durum, bölgedeki doğal dengenin gözle görülür bir şekilde bozulmasına neden oluyor.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Mustafa Akkuş, Türkiye’nin en önemli çevresel sorunlarından birine dönüşen kuraklığın, Van Gölü Havzası’nın kırılgan yapısı nedeniyle bu durumdan yüksek oranda etkilendiğini ifade ediyor. Dr. Akkuş, göllerin boyutlarının her yıl biraz daha küçüldüğünü ve tatlı su kaynaklarının ise gözle görülür biçimde azaldığını belirtiyor.

Uydu Görüntüleri Kuraklığın Boyutunu Gözler Önüne Seriyor

Uzmanlar, 2025 yılının Van için son yılların en kötü kuraklık yılı olduğunu öngörüyor. Sadece şubat ayında yağışlarda %60 oranında bir azalma yaşandığını gözlemleyen Dr. Akkuş, yaz boyunca mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıkların bu durumu daha da derinleştirdiğini vurguluyor. Uydu görüntüleri üzerinde yapılan incelemelerde, 2024 yılına kıyasla havzedeki baraj göllerinin yüzey alanlarının %50’den fazla azaldığı tespit edilmiştir.

Koçköprü Baraj Gölü bu durumun en dikkat çekici örneklerinden biri olarak öne çıkıyor. 2024 yılı Ağustos ayında yüzey alanı 5 km² olan Koçköprü Baraj Gölü, 2025 itibarıyla yalnızca 2 km²’ye kadar gerilemiş durumda. Dr. Akkuş, sadece Koçköprü Baraj Gölü’nde değil, diğer baraj göllerinde de benzer çekilmelerin yaşandığını aktarıyor.

Van Gölü En Düşük Seviyeye Yaklaşıyor

Kuraklık nedeniyle Van Gölü de ciddi bir tehdit altındadır. Gölün yüzey seviyesi, 1944 yılından bu yana düzenli olarak ölçülüyor ve 1963 yılında 1646 metre ile en düşük seviyesi kaydedilmişti. 2025 itibarıyla göl seviyesinin 1647 metreye gerilediğini belirten Dr. Akkuş, bu gidişle 1963 yılındaki tarihi dip seviyeye sadece 1 metre kalmış olacağını ifade ediyor. Eğer yağışlar yetersiz kalır ve sıcaklıklar yüksek seyretmeye devam ederse, bu kritik eşik kolaylıkla aşılabilir.

Barajlar Boşalıyor, Önlem Şart

Akkuş, barajlardaki su kaybının bölgedeki tarım ve içme suyu kaynakları için büyük bir risk oluşturduğunu vurguluyor. 2026 yılının ilk aylarında yağış olmaması durumunda baraj göllerinde bu su kaybını telafi edemeyeceklerini ifade eden uzman, “Eğer şu yılki gibi sıcak ve kurak bir dönem daha yaşanırsa, 3-5 yıl içinde barajlarımızda su bulamayabiliriz” diyor. Bu nedenle ileriye dönük stratejilerin acilen oluşturulması gerektiğini belirtiyor. Su kaynaklarının artık stratejik bir hazine olarak değerlendirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

Kuraklık Sadece İnsanları Değil, Doğayı da Etkiliyor

Kuraklığın tehdidi yalnızca insan yaşamını değil, doğadaki canlıları da tehdit ediyor. Van Gölü Havzası, sahip olduğu biyolojik çeşitlilikle pek çok canlı türüne ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle gölün kuzey tarafındaki sığ bölgeler, flamingolar gibi birçok kuş türü için önemli bir yaşam alanıdır. Ancak gö