0

BEĞENDİM

0

Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi, 2022 yaz aylarında başlatılan 1. etap restorasyon çalışmalarıyla önemli bir aşamaya ulaşmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından koordine edilen bu restorasyon çalışmaları, Ayasofya Camii’nin yapısal analizleri ile başlamıştır. Yapılan analizlerde, caminin muhtemel bir deprem durumunda ağır hasar alacağı tespit edilmişti. Bu tespitten sonra, restorasyonun gerçekleştirilmesi için bir bilim kurulu oluşturulmuş ve ilk etapta caminin bahçesinde yer alan türbelerde restorasyon çalışmaları başlatılmıştır.

1. etap çalışmaları sırasında restore edilen yapılar arasında bin 487 yıllık tarihi geçmişe sahip türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithane yer almaktadır. Bu yapılar, restore edilerek aslına uygun hale getirilmiştir. Ayrıca, tamamlanan tarihi yapıların projelerinin onay sürecinin devam ettiği öğrenilmiştir.

2. Bayezid Minaresi’nde Devam Eden Çalışmalar

Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin 2. etap çalışmalarında ise 2023 yılı Şubat ayında, Topkapı Sarayı’na bakan bölümdeki 2. Bayezid Minaresi’nde restorasyon çalışmaları devam etmiştir. Bu süreçte, minarede çatlaklar tespit edilmiş ve buna bağlı olarak minarenin sökülmesi gerektiği belirtilmiştir. Restorasyon esnasında alem yerinden kaldırılmış ve minare gerekli onarımla tamamlanması için belli bir kota kadar sökülmüştür. İlgili bilim heyeti, minarenin malzeme özellikleri ve örgü tekniğinin daha fazla söküme izin vermediğini bildirmiştir.

Doğu Cephesindeki Restorasyon Çalışmaları

Doğu cephesi için de özel çalışmalar yürütülmektedir. Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin doğu cephesine dev bir iskele kurulmuş, bu iskele aracılığıyla çatlakların giderilmesi ve niteliksiz sıvaların kaldırılması çalışmalarına başlanmıştır. Yaklaşık bir ay süresince sürecek olan bu isinler, ardından belgeleme işlemleri ve laboratuvar testleriyle desteklenecektir. Bu süreçte, jeoradar kullanılarak taşıyıcı duvarların içerisindeki boşluk oranları tespit edilecektir.

İnşaat mühendisi Keriman Dursun, yapı üzerindeki çalışmaları değerlendirirken, özgün ve nitelikli unsurların korunarak çalışmalara devam edildiğini vurgulamıştır. Doğu cephesi iskele çalışmalarının tamamlandığını belirten Dursun, derz açma ve raspa işlemlerinin sürdüğünü ifade etmiştir. Ayrıca, laboratuvardan alınan malzeme sonuçlarına göre özgün sıva ve derz uygulamalarının yapılacağı da belirtilmiştir.

Minarenin Güçlendirilmesi

2. Bayezid Minaresi’ndeki restorasyon hakkında detaylı bilgiler veren Dursun, minarenin güçlendirilerek tamamlanacağına dair kesinlik kazandığını ifade etmiştir. Minare yaklaşık 64 metre yüksekliğinde olup, yakınında ziyaretçi girişi için bir tünel bulunmaktadır. Restorasyon sürecinin tamamlanmasının ardından, tünelin de kaldırılacağı belirtilmiştir. Çalışmalara güvenlik önlemleri de alınarak devam edilmektedir.

Cumhuriyet Dönemi’nin En Kapsamlı Restorasyonu

Keriman Dursun, Cumhuriyet Dönemi’nin en kapsamlı restorasyon çalışmalarının gerçekleştirildiğini ifade etmiştir. Bu süreçte, cephelerde iskele kurulumları ile yapı radarı kullanılarak taşıyıcı duvarlardaki boşluk oranlarının tespit edilmesi planlanmaktadır. Yapının sağlıklı bir şekilde restore edilmesi için yapısal hareket izleme sisteminin kurulumu da hedeflenmektedir. Bu sistem, yapının titreşimlerini, deplasmanını ve mevcut çatlakları takip etmeyi sağlayacak sensörler içerecektir.

Sonuç olarak, bin 500 yıllık tarihi bir miras olan Ayasofya,