İzmir’deki Kirli Alan Temizlendi, Radyasyon Yok!

0

BEĞENDİM

0

İzmir’in “Çernobili” olarak anılan Gaziemir’deki eski Aslan Avcı Dökümhanesi arazisinin temizliği ile ilgili önemli gelişmeler yaşandı. Ekovar şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Özer, düzenlediği basın toplantısında, bölgede artık ölçülebilir radyoaktif madde kalmadığını duyurdu. Geçmişte kurşun geri dönüşüm faaliyetleri nedeniyle kimyasal ve radyolojik kirlilik barındıran bu alan, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun (TAEK) yıllar önce yaptığı ölçümlerle halk sağlığı açısından önemli bir sorun haline gelmişti. 2022 yılında Ekovar Çevre Grup A.Ş. ve fabrika sahibi Aslan Avcı A.Ş. arasında sağlanan anlaşma ile birlikte alanın temizliği için kapsamlı bir çalışma başlatıldı. Bu çalışmalar, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) ve Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) denetiminde sürdürülmektedir.

2022 yılında Nükleer Düzenleme Kurulu, Ekovar Şirketi’ni radyoaktif atıkların temizliği için yetkilendirdi. Temmuz 2024’te sahada başlanılan temizleme çalışmaları sırasında tehlikeli atıkların bertarafı titizlikle gerçekleştirildi. Özellikle kimyasal reaksiyonlarla duman çıkaran ve sıcaklığı 400 dereceye ulaşan atıkların temizlendiği 20 metrekarelik alan güvenli bir şekilde işleme alındı. Radyoaktif atıklar, TENMAK yönetmelikleri doğrultusunda özel ambalajlarla taşınarak İstanbul Küçükçekmece’deki Radyoaktif Atık Yönetimi Koordinatörlüğü’ne (RAYK) gönderilirken, diğer tehlikeli atıklar da Mobil Tehlikeli Atık Takip Sistemi (MoTAT) ile lisanslı firmalarca bertaraf edilmektedir.

Sahadaki radyasyon seviyeleri ise RADİSA (Radyasyon İzleme ve Uyarı Sistemi Ağı) ile 24 saat boyunca izleniyor. Ölçüm sonuçları, Avrupa Radyolojik Veri Değişim Platformu (EURDEP) üzerinden kamuoyuyla şeffaf bir şekilde paylaşılmakta. Ekovar Çevre Grup tarafından yapılan açıklamada, yalnızca eğitimli personelin sahada görev yaptığı, radyasyon dozlarının dozimetrelerle sürekli izlendiği ve bu süreçte hiçbir olumsuzluk yaşanmadığı bildirildi.

Ekovar yetkilileri, projeyi bilimsel temellere dayanarak ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde yürüttüklerini belirtiyor. “Bu alanda toplumsal sorumlulukla hareket ediyor, geleceğe güvenli bir çevre bırakmayı hedefliyoruz” ifadesinde bulunan yetkililer, sağlık ve güvenliği ön planda tutuyorlar.

Çalışmalar sırasında sahadan çıkan dumanlarla ilgili de açıklamalar yapıldı. “Radyasyonun dumanı olmaz. Kanser ile ilgili bir veri yok, hastalananlara dair bilgi yok” denilen açıklamada, alandaki sıkıntının kimyasal reaksiyondan kaynaklandığı ifade edildi. Havanın yağışlı olduğu zamanlarda sabah saatlerinde kimyasal bir duman çıktığı vurgulanarak, gerekli çalışmaların başlandıktan 15 gün sonra yapıldığı ve numunelerin gönderildiği belirtildi. Ayrıca, erken uyarı sisteminin bakanlık tarafından online olarak izlenebildiği aktarılarak, sahadaki doz seviyesinin Gaziemir ve Karabağlar ile aynı noktada olduğu ifade edildi.

Yetkililer, 70 dönümlük arazide yönetmeliğe uygun bir şekilde radyoaktif atıkların gönderildiğini ve şu anda ölçülebilen radyoaktif madde kalmadığını açıkladı. “O çevrede canlılara zarar verebilecek noktada değil. Şu an sadece birkaç elleçleme işlemi kaldı. Sevkiyat işlemi gerçekleştikten sonra betonlama çalışmaları yapılacak, farklı derinliklerde sondajlar gerçekleştirilecek” denilerek, bu analizlerin sonucunda bir kirlilik çıkmasının beklenmediği dile getirildi.