Türkiye’de Organ Nakilleri 74 Bin 704’e Ulaştı

0

BEĞENDİM

0

Türkiye’de organ nakilleri, Sağlık Bakanlığı’nın 2002 yılından 2023 Kasım ayına kadar olan verilerine göre önemli bir artış göstermiştir. Toplamda gerçekleştirilen organ nakli sayısı 74 bin 704 olarak kaydedilmiştir. Bu nakillerin büyük bir kısmı, 52 bin 258 ile böbrek nakillerinden oluşmaktadır. Diğer önemli nakil türleri arasında, 20 bin 671 karaciğer, 1210 kalp, 320 akciğer, 198 pankreas ve 47 ince bağırsak nakli bulunmaktadır. Ayrıca, 2010 yılından itibaren kornea nakilleri ise 37 bin 666 vaka ile önemli bir yer tutmuştur. Organ nakli bekleyen hastalar, bu bağışlanan organların nakledilmesi sayesinde yeniden yaşam şansına kavuşmaktadır.

2023 Kasım ayı itibarıyla organ nakli bekleyen hasta sayıları dikkat çekmektedir. Böbrek nakli bekleyen hasta sayısı 24 bin 449, karaciğer nakli bekleyen hasta sayısı 2 bin 600, kalp nakli bekleyen hasta sayısı 1477, akciğer nakli bekleyen hasta sayısı 204, pankreas nakli bekleyen hasta sayısı 277 ve kornea nakli bekleyen hasta sayısı 4 bin 119 olarak belirlenmiştir. Bu veriler, organ nakline olan ihtiyacın artışını açık bir şekilde göstermektedir.

Özellikle Covid-19 pandemisinin organ nakli sürecine olumsuz etkileri olmuştur. Pandeminin, 2019 yılında tüm dünyayı etkisi altına almasıyla birlikte organ bağışı oranlarında belirgin bir düşüş yaşanmıştır. Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde organ nakilleri konusunda önemli çalışmalar yapılmakta, Türkiye’nin ilk yüz ile çift kol nakli ve dünyanın ilk kadavradan rahim nakli gibi başarılar elde edilmiştir. Ancak kalp nakli bekleyen hastaların durumu, diğer organ nakillerine göre daha kritik bir hal almıştır. Canlıdan organ vericisi bulmanın zor olduğu kalp nakilleri için kadavradan bağış büyük bir önem taşımaktadır.

Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Ömer Bayezid, kalp nakli bekleyen 1477 hasta olduğunu belirtmiştir. Bu hastalardan 477’sinin Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde kayıtlı olarak nakil için sıra beklediği ifade edilmiştir. Prof. Dr. Bayezid, organ bağışı oranlarının ciddi anlamda düştüğüne dikkat çekmiştir. Özellikle Covid-19 sürecinin ardından pek çok aile, beyin ölümü gerçekleşen hastalarının organ bağışına onay verme konusunda isteksiz hale gelmiştir. Bugün gelinen noktada, beyin ölümü olan hastaların yakınlarının bağış kabul etme oranı, önceden %36 iken bu oran %19’a düşmüştür. Bu durum, Türkiye’nin organ bağışı konusunda Batı ülkeleri ile kıyaslandığında geride kaldığını ortaya koymaktadır. Örneğin, İspanya’da bir milyon kişi başına düşen donör sayısı 35 iken, Türkiye’de bu sayı 3-5 civarındadır.

Sonuç olarak, Türkiye’de organ nakilleri konusunda önemli adımlar atılmış olsa da, organ bağışı konusunda toplumsal farkındalığın artırılması oldukça kritik bir ihtiyaçtır. Her geçen gün artan hasta sayıları, ülkenin organ nakli sisteminin sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir. Organ bağışı konusunda bilinç oluşturmak ve teşvik edici kampanyalar düzenlemek, gelecekte daha fazla can kurtulmasına yardımcı olabilir. Sağlık Bakanlığı ve ilgili kurumların, bu konuda çalışmalara hız ve ağırlık vermesi önemlidir.