Yüksek Kredi Faizleri ve Artan Konut Maliyetleri
Yüksek kredi faizleri ve konut maliyetlerindeki artış, son yıllarda Türkiye’de konut satın almak isteyen vatandaşları önemli ölçüde etkilemiştir. İstanbul’dan İzmir’e kadar birçok şehirde, özellikle sıfır konutlar yerine, 20 yaş üzeri binalar tercih edilmeye başlanmıştır. Emlakçılar, alıcıların yüksek faizli bankalardan uzak durarak, faizsiz finansman sağlayan alternatif kuruluşlara yöneldiklerini ifade etmektedir.
İzmir’de Artan Konut İhtiyacı
İzmir’de konut ihtiyacı her geçen gün artmasına rağmen, yüksek maliyetli evler alıcı bulmakta zorlanıyor. Yüksek faiz oranları nedeniyle banka kredisi kullanmak isteyen vatandaşlar, artan maliyetlerden dolayı krediye erişimde güçlük çekmektedir. Sıfır konutlardan vazgeçen birçok kişi, daha uygun fiyatlı konut seçeneklerine yönelmektedir. Özellikle 3 milyon TL bandındaki 20 yaş ve üzeri daireler ile küçük metrekareli 1+1 evler büyük bir ilgi görmektedir. Bununla birlikte, bankalardan kredi kullanmak istemeyen veya krediye erişemeyen vatandaşlar, faizsiz finansman sunan alternatif kuruluşlara yönelmekte ve ev sahibi olma yollarını araştırmaktadır.
Emlak Satışlarındaki Durgunluk
İzmir Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Vekili Gönül Vural, konut satışları hakkında önemli değerlendirmelerde bulunmuştur. Vural, “Şu anda sadece İzmir’de değil, Türkiye genelinde emlak satışları durgun seyrediyor. Daha çok 2,5-3 milyon TL bandındaki evler soruluyor. Yeni bina talebi oldukça yüksek olsa da, fiyatların yüksekliği nedeniyle insanlar eski binalara yönelmekteler. Ayrıca, daha güvenli bölgelerde, paralarına en yakın ve mümkün olduğunca yeni yapılara ulaşma çabası içindeler. Örneğin, İzmir’in merkezinde 40 yıllık bir ev fiyatına Menemen gibi çevre bölgelerde 10-20 yıllık evler alınabiliyor” şeklinde konuşmuştur.
Merkeze Uzak İlçelere Yönelim
Banka kredileri ve yeni konut yapımı hakkında da açıklamalarda bulunan Vural, kredi taleplerinin oldukça azaldığını, çünkü faizlerin çok yüksek olduğunu belirtmiştir. Bankaların, özellikle ikinci ev sahibi olacak kişilere kredi vermekte isteksiz oluşu, bu durumu daha da zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, son dönemde faizsiz ödeme sistemiyle çalışan şirketlere olan talepler artış göstermiştir. Neredeyse her 10 müşteriden 8’inin bu yöntemle ev almak istediğini belirten Vural, “Ellerindeki meblağı bildirerek, belirli bir firma aracılığıyla ev almak istediklerini ifade ediyorlar” demiştir.
Yeni Bina Üretimindeki Sorunlar
Yeni bina üretimi konusunda müteahhitlerin çoğu yeni inşaat yapmayı düşünmemektedir. Bunun nedeni, ellerinde satılamayan çok sayıda daire olmasıdır. Yüksek arsa maliyetleri, inşaat giderleri ve kar oranları eklendiğinde, fiyatların oldukça yüksek hale geldiği görülmektedir. Bu fiyatlara yalnızca üst gelir grubundaki insanlar ulaşabilmektedir. Orta gelirli vatandaş ne krediye ulaşabilmekte ne de uygun fiyatlı konuta sahip olabilmektedir. Bu durum, büyük bir çıkmaza yol açmaktadır. İnsanlar konut sahibi olmak istiyor ama bunun nasıl olacağını kestiremiyorlar. Eğitim düzeyi ve maaşlar düşünüldüğünde, birçok kişi sahip olduğu para ile ev sahibi olmanın zor olduğunun farkındadır.
Özetlemek gerekirse, yüksek kredi faizleri ve artan konut maliyetleri, Türkiye’de konut alımını zorlaştırmakta ve vatandaşları alternatif finansman yöntemlerine yönelmeye zorlamaktadır. İzmir özelinde ise, alıcılar çevre ilçelere yönelerek hem daha uygun fiyatlı evler bulmayı umut etmekte hem de yaşam kalitesinin artacağını düşünmektedir.